Daha düne kadar Nokia ve Blackberry marka telefonların hakimiyet sürdüğü ardından Apple ve Samsung markalarının kontrolü ele aldığı piyasada tekrardan bir oyuncu değişikliği yapılacak gibi gözüküyor. Şuan aklınızdan birkaç Çin markası geçirdiğinizi tahmin eder gibiyim. Pazardaki en büyük 12 telefon üretici markasının 9 tanesinin Çin tabanlı olduğunu düşünecek olursak, çok da tahmin gerektirecek bir durum olmadığını fark edebiliriz. Peki nasıl oldu da “Made In China” ibareli markalar birden piyasaya sarsıcı bir şekilde giriş yaptı?
ÇİN MALI
Toplumumuzda yıllardan beri gelen bir Çin malı korkusu bulunmakta. Geçmişten günümüze “Çin Malı” ibareli ürünlerin dandik olduğu, çabucak bozulacağı bizlere empoze edilmiş durumda. Aslında bu önyargı sadece bizim toplumumuzda değil, dünya genelinde de böyle olsa gerek ki buna karşı Çin, “Made In PRC” hamlesi ile zedelenen imajını yenilemeye çalışmıştır. Bir müddet sonra insanlar bir şeylerin farkına varmaya başlamıştı. Kalite olarak adlandırdıkları Nike marka ayakkabıların, bir ton para verdikleri Apple marka telefonların üzerlerinde de “Made In China” yazıyordu. Toplumda yavaş yavaş Çin markalarına olan önyargı azalıyordu ve kartlar yeniden dağıtılmaya başlanmıştı.
Fotoğraf: Giovanni Pino
BATTI BALIK YAN GİDER
Haklı olarak soracaksınız ki bu markalar neden kendi ülkelerinde üretim yapmıyorlar da herkesin düşman gözüyle baktığı Çin’de yapıyorlar? Ucuz işçilik ve hava kirliliği. Ülkelerin kendi vatandaşlarını bu kadar ucuza çalıştıramayışı ve devlet yönetimlerinin hava kirliliğine olan hassasiyetleri nedeniyle büyük üretici firmalar, Çin üretim gücünün kapısını çalmış durumda. Peki koskoca Çin’den bir kişide çıkıp demiyor mu bizim ülkede hava kirliliği var ölüyoruz yasa çıkaralım diye? Hükümette, toplumda aslında bunun farkında. Zararın neresinden dönülse kardır gözü ile değil de battı balık yan gider hesabıyla yol alıyorlar. Adamların havası kirli, nefes alınacak durumda değil “Daha ne kadar kötü olabilir ki?” diye düşünüyorlar.
Şimdi diyeceksiniz, konumuzla alakası ne? Çinli yetkililer o kadar gözlerini karartmışlar ki zaten kaybedecek bir şeyimiz yok diyerek her geçen gün yeni fabrikalar ve markalar kurarak telefon piyasasına giriş yapmaya devam ediyorlar. Bir firma düşünün, piyasaya iki tane telefon markası sürüyor. Oppo ve Vivo markaları. Bu iki marka piyasada birbirleriyle ezeli rakip iken OnePlus adlı bir marka daha sonra bu çatışmaya dahil olup piyasayı iyice kızıştırıyor. Bunda ne mi var? Bu üç markanın da aynı şirket olan BBK Electronics’e ait olduğunu söylesem size de garip gelmez mi? Şimdi anladınız mı Çin’in telefon piyasasını nasıl ele geçirdiğini?
FİYAT-PERFORMANS
İlk izlenim olarak Apple ve Samsung marka telefonların piyasaya hakim olma nedenlerini hız, ara yüz, kamera gibi birçok özellik sayabiliriz. Fakat günler geçtikçe artan telefon fiyatları ile birlikte artık bu markaların isimlerine de para öder duruma geldik. Bu durum insanları bezdirmiş olsa gerek ki yarı fiyatına aynı kaliteyi, hatta daha fazlasını sağlayan Çinli üreticilere olan yönelim artmış durumda. Bu durumu Türkiye şartlarında değerlendirecek olursak, özellikle genç nüfusun 16.000₺ fiyatlarını bulan, diğer rakiplerinden hiçbir farkı bulunmayan telefonların isimlerine para vermek yerine, yarı fiyatına aynı kaliteyi sunan Huawei ve Xiaomi markalarına yöneldiklerini gözlemleyebiliriz. Piyasa sıralamasında ortaya çıkan rakamlar, gözlemlerimizi doğrular nitelikte. Piyasayı önde götüren Samsung firmasının hemen arkasında Huawei bulunurken, 3. Sırada büyük düşüşte olan Apple firması ve 4. Sırada Xiaomi firması bulunmakta.
Gün geçtikçe artan döviz kurları, vergiler ve bunlara paralel olarak gelişen teknolojiler ile birlikte ceplerimizi yakmaya devam eden telefon modelleri, bizleri Çin markalarını seçmeye itmiş gibi gözükse de durum aslında göründüğü gibi değil. Yapılan Antutu Benchmark testlerinde herkesin sözde “Amiral Telefon” olarak bahsettiği ünlü marka telefonların, artık Çinli üreticilerin arkasında kalmaya başladığı günlerdeyiz. Bulunduğumuz dönemde bir tarafta marka değeri nedeniyle fiyatlarını şişiren üreticiler bulunurken diğer tarafta iste aynı teknolojiyi yarı fiyatına üretip pazarlayan üreticiler bulunuyor. Durum böyle olunca da telefon piyasasını yönlendiren genç kesim, Çinli üreticilerin telefon piyasasının şöhret basamaklarını birer birer tırmanmalarına yardım etmiş oluyorlar. Size de bir tercih hakkı vermiş olsaydık, paranızı aynı teknolojiyi daha yüksek fiyatlara satan telefonu mu seçerdiniz yoksa yarı fiyatına satılanı mı? Bence bu sorunun cevabı siz değerli okuyucularımızda…
KAYNAKÇA
- “China Smartphone Market Share: By Quarter”. Counterpoint Research, 15 Kasım 2020, https://www.counterpointresearch.com/china-smartphone-share/.
- Global Top 10 Best Performance Android Phones, August 2018. http://www.antutu.com/en/doc/115663.html . Erişim 16 Şubat 2021
- “China’s Eight-Year-Long Smartphone Growth Comes to an End”. BBC News, 26 Ocak 2018. www.bbc.com, https://www.bbc.com/news/business-42830375.